Dlaczego moja skóra jest odwodniona?

Problem odwodnienia może dotyczyć wszystkich typów skóry (sucha, tłusta, mieszana). Skutki mogą być mniej lub bardziej widoczne, ale utrata wody objawia się przez podrażnienia na twarzy, na całym ciele lub na jego części, w szczególności po kąpieli lub wzięciu prysznica. Nawet jeżeli objawy mogą wydawać się bardzo zbliżone, nie należy mylić skóry odwodnionej ze skórą suchą. Chodzi o dwa różne problemy skórne. Żeby dowiedzieć się więcej o skórze suchej do bardzo suchej, wejdź tutaj.

Skóra odwodniona cechuje się utratą blasku i elastyczności z mniej lub bardziej intensywnym uczuciem ściągnięcia: skóra jest ściągnięta, zwłaszcza po myciu, można również zaobserwować łuszczenie.

Odwodnienie skóry to stan niecodzienny i przejściowy, który niekoniecznie jest związany z typem skóry „suchej”. Co więcej, nawet skóra tłusta może przejawiać stany odwodnienia.

JAKIE SĄ PRZYCZYNY ODWODNIENIA SKÓRY?

Woda, podobnie jak i powietrze, jest czynnikiem niezbędnym do życia.
U dorosłego człowieka woda stanowi ok. 65% całkowitej wagi.
I tak osoba ważąca 70 kg składa się z ok. 49 litrów wody, z czego 15% znajduje się w skórze.
Rola wody jest fundamentalna. Skóra jest prawdziwym zbiornikiem, z którego czerpią inne organy, pozwala ona na wymianę ze środowiskiem zewnętrznym: woda przemieszcza się z naskórka na powierzchnię, nawadniając poszczególne warstwy podczas przenikania.
Zjawisko to nazywa się przeznaskórkową utratą wody. Naturalnie chroniona za pomocą płaszcza hydrolipidowego na powierzchni, warstwa rogowa naskórka (wierzchnia warstwa naskórka) hamuje proces parowania.
Gdy ta bariera fizjologiczna jest zmieniona przeznaskórkowa utrata wody przyspiesza, wysuszając w ten sposób skórę. Woda obecna w skórze właściwej nie płynie już do naskórka, płaszcz hydrolipidowy nie spełnia już swojej funkcji.

Cała seria czynników może być odpowiedzialna za odwodnienie skóry:

Czynniki środowiskowe takie jak zimno, wiatr, zanieczyszczenia, promieniowanie słoneczne,

Czynniki zewnętrzne takie jak alkohol czy tytoń

Czynniki emocjonalne stres lub zmęczenie

Niektóre terapie medyczne przeciwtrądzikowe, zwalczające cholesterol,

Zbyt podrażniające kosmetyki detergenty, środki czyszczące i wysuszające.

Skóra jest bardzo wrażliwa na niedobór wody, dlatego posiada mechanizm hydroregulacji.

1) Hydroregulacja skórna

Skóra składa się w 70% z wody. Blisko 75% znajduje się głęboko w skórze właściwej, gdzie woda odgrywa ważną rolę w kształtowaniu odporności skóry.

Nawilżanie naskórka wynika z działania 2 elementów:

wody statycznej (stałej)
wody dynamicznej (która płynie)

Hydroregulacja pozwala na utrzymanie równowagi między tymi dwoma elementami, które są jedynymi gwarantami integralności fizycznej i funkcjonalnej skóry. W hydroregulacji biorą udział 3 czynniki: naturalne czynniki nawilżające (Natural Moisturizing Factors – NMF), lipidy warstwy rogowej oraz akwaporyny.

2) Czynniki hydroregulacji – naturalne czynniki nawilżające (NMF)

NMF są cząsteczkami mogącymi zatrzymać wodę w warstwie rogowej; mówi się, że są one nawilżające.

Najbardziej znanymi NMF są mocznik oraz kwas mlekowy. Inne substancje używane w kosmetyce posiadają takie same właściwości, są to gliceryna oraz ksylitol.

ROLA BARIERY SKÓRY I WODY

Warstwa rogowa składa się komórek przymocowanych do siebie za pomocą lipidów, zwanych lipidami międzykomórkowymi.

Odpowiednia ilość i jakość tych lipidów jest konieczna dla integralności warstwy rogowej i dla pełnienia przez nią funkcji bariery. Gdy ich brakuje lub zostają uszkodzone, spójność komórek nie jest już zapewniona. Powoduje to zwiększenie zjawiska parowania, zwanego również przeznaskórkową utratą wody (stałe parowanie wody obecnej w organizmie).

Prawidłowo nawilżona skóra musi mieć możliwość zatrzymywania wody, stąd ważne są lipidy międzykomórkowe.

Do czego służą akwaporyny?

Akwaporyny to kanały, wewnątrz których przepływa woda w naskórku. Białka te są produkowane przez keratynocyty (komórki naskórka) i zlokalizowane w ich błonie co umożliwia cyrkulację wody, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania skóry. W rzeczywistości sam naskórek nie jest unaczyniony.

Elementy konieczne do życia komórkowego (sol mineralne, elementy odżywcze…) skóry właściwej docierają ze skóry właciwej do wszystkich warstw wierzchnich skóry. Bez tych elementów naskórek nie mógłby się „odżywiać”.

JAK ODRÓŻNIĆ SKÓRĘ ODWODNIONĄ OD SKÓRY SUCHEJ?

Skóra odwodniona jest zawsze stanem przejściowym i odwracalnym przy stosowaniu odpowiedniej terapii. Mowa tu o zmianie warstwy wierzchniej naskórka, której brakuje wody. Ten brak nawilżenia zakłóca funkcję skóry jako bariery i powoduje uczucie dyskomfortu. Z kolei skóra sucha lub bardzo sucha jest stanem stałym, definiującym specyficzny typ skóry, której brakuje jednocześnie wody i lipidów. Żeby dowiedzieć się więcej o skórze suchej i bardzo suchej, zob. tutaj.

KOGO DOTYCZY?

W niektórych okolicznościach zjawisko odwodnienia może występować przy wszystkich typach skóry.

Dermatolog sprawdzi typ skóry i pomoże zdiagnozować potencjalne czynniki odwodnienia: zmiana w środowisku pracy, kąpiele w basenach, drażniące mydło lub żel pod prysznic, przebyta choroba, terapia medyczna (np. przeciw cholesterolowi).

Jeżeli jakiś czynnik zostanie dobrze zidentyfikowany, należy go możliwie zlikwidować.

Nawet jeżeli odwodnienie skóry jest związane z nieodpowiednim gromadzeniem wody w skórze, trzeba mimo wszystko dbać o dostarczanie odpowiedniej ilości wody i pić co najmniej 1,5 litra wody każdego dnia (chyba że istnieją przeciwwskazania od lekarza)
Spróbuj utrzymać zdrowe warunki wewnątrz pomieszczeń, unikając pomieszczeń przegrzanych lub klimatyzowanych, które przyspieszają parowanie.
Poza tym w każdym przypadku należy wybierać produkty do higieny i pielęgnacji, które nie podrażniają skóry: produkty bez detergentów, możliwie natłuszczające, produkty nawadniające (w zależności od strefy i stopnia wysuszenia w postaci mleczka, kremu, balsamu, maści, olejków).

Celem jest zmniejszenie parowania i utrzymanie wody w wystarczającej ilości w naskórku, ale również naprawienie uszkodzonej bariery ochronnej skóry.

Do ciała, jak również do twarzy, należy stosować produkty o odpowiednim pH, bez substancji podrażniających skórę, takie jak mydło bez mydła typu syndet lub balsam myjący i natłuszczający.

W celu naprawy bariery skórnej i zmniejszenia uczucia ściągnięcia dwa razy dziennie, po codziennym oczyszczaniu skóry, nie zapomnij zastosować delikatnych środków nawilżających i zmiękczających.

Chroń się przed zimnem oraz promieniami UV. Nawilżaj skórę po kąpieli w basenie, aby ograniczyć wysuszające działanie chloru.