Zrozumieć skórę

Swędzenie skóry – wszystko, co warto wiedzieć!

Swędzenie jest trudne, a często nawet niemożliwe do zignorowania. Spróbujmy więc zrozumieć, dlaczego swędzi nas skóra i jak sobie z tym radzić.

7 pytań i odpowiedzi na temat swędzenia skóry

Swędzenie nie jest chorobą, a raczej objawem. Jeśli jest przewlekłe, może bardzo szybko stać się nie do zniesienia. Dyskomfort prowadzi do irytacji, która może powodować rozdrażnienie, a nawet niepokój i depresję. Nie wspominając już o uniemożliwieniu nam spokojnego snu - swędzenie nie ustępuje w nocy, a wręcz przeciwnie – nasila się.

Poznaj odpowiedzi na wszystkie nurtujące Cię pytania dotyczące swędzenia.

Swędzenie skóry jest reakcją instynktowną

Swędzenie (nazywane także świądem) to nieprzyjemne uczucie, które wywołuje odruch drapania się. Może być sporadyczne lub przewlekłe, miejscowe lub bardziej uogólnione, z widocznymi objawami (czerwone plamy, wysypki skórne) lub niewidoczne. O przewlekłym swędzeniu mówimy, gdy uczucie to utrzymuje się dłużej niż 6 tygodni.

Każdy z nas doświadczył swędzenia skóry w jakimś momencie, niekoniecznie wiedząc, co dokładnie się dzieje. Zasadniczo, nasza skóra ma bardzo wrażliwe receptory, które wychwytują (prawie) wszystko. Kiedy otrzymują sygnał, że skóra jest „atakowana”, wysyłają ostrzeżenie do mózgu, który reaguje na ten bodziec, wywołując odruch drapania.

Swędzenie jest problemem powszechnym

Szacuje się, że jedna trzecia światowej populacji¹ odczuwa w ciągu swojego życia świąd, niezależnie od wieku i miejsca zamieszkania. Problem może dotyczyć każdego, od niemowląt po osoby starsze, a jego przyczyny mogą być bardzo różne. Wyzwaniem jest odkrycie, co dokładnie powoduje swędzenie skóry.

¹Assessment of severity and burden of pruritus (2016), Pereira MP, Ständer S.

2. Co jest przyczyną swędzenia skóry?

Dlaczego Twoja skóra swędzi?

Szukając przyczyny swędzenia skóry, musisz pamiętać, że jest to przede wszystkim objaw. Jego pochodzenie może być związane z wieloma czynnikami, w tym:

Dziedziczne przyczyny swędzenia skóry

Dzieje się tak, jeśli dotykają Cię choroby genetyczne – np. atopowe zapalenie skóry lub łuszczyca. U osób z AZS bariera skórna jest zbyt przepuszczalna, co pozwala na przenikanie alergenów. W połączeniu z nieprawidłową odpowiedzią immunologiczną prowadzi to do stanu zapalnego i silnego swędzenia.

Swędzenie suchej lub bardzo suchej skóry

Taka skóra silniej reaguje na wszelkie bodźce. Skutek? Podrażnienia skóry pojawiają się szybciej, Twoja skóra częściej się łuszczy i często swędzi.

Jeśli cierpisz na niewyjaśnione swędzenie całego ciała, ważne jest, aby zidentyfikować przyczynę, ponieważ ten rodzaj swędzenia może być objawem bardzo różnych schorzeń.

Inne schorzenia wywołujące swędzenie skóry

Choroby, które również mogą powodować świąd:

świerzb, pokrzywka
choroby tarczycy, cukrzyca, niewydolność nerek, choroby układu nerwowego
łupież i grzybica
żółtaczka, zapalenie wątroby, zakażenie wirusem półpaśca lub ospy wietrznej
białaczka
zaburzenia lękowe i hormonalne

i wiele innych.

Oprócz schorzeń i problemów skórnych, swędzenie mogą wywoływać lub nasilać pewne czynniki wewnętrzne i środowiskowe:

Stres - w tym również stres i niepokój związane z samym swędzeniem oraz przez nie wywoływane.
Pocenie się - weź prysznic po wysiłku, a w nocy wietrz pomieszczenie.
Długie, gorące prysznice i kąpiele - unikaj spędzania więcej niż 5-10 minut w gorącej wodzie (maks. 35°C).
Zbyt agresywne kosmetyki i produkty gospodarstwa domowego - wybieraj delikatne produkty o wysokiej tolerancji i ogranicz ilość detergentów podczas prania ubrań.
Ubrania, które są obcisłe lub wykonane z drapiących tkanin - zamiast wełny i tkanin syntetycznych, wybieraj bawełnę i inne miękkie, naturalne materiały.
Niektóre substancje chemiczne – jak np. chlor w wodzie basenowej.
Czynniki środowiskowe - takie jak zanieczyszczenia, temperatura, alergeny występujące w powietrzu, twarda woda, ogrzewanie pomieszczeń i dym papierosowy.
Nagłe zmiany temperatury - np. wyjście na zewnątrz z ogrzewanego pomieszczenia zimą.

Według badania przeprowadzonego we Francji, 40% osób² twierdzi, że swędzenie jest bardziej intensywne podczas odpoczynku lub leżenia. Niektóre schorzenia, takie jak egzema, wydają się wywoływać większe swędzenie w nocy. Pokrzywka nasila się również po zmroku i po przebudzeniu.

Nic dziwnego, że swędzenie skóry występuje częściej w nocy. Ciało i skóra podlegają ciągłym zmianom pod wpływem naszego wewnętrznego zegara biologicznego:

W nocy krew intensywnie krąży, aby obniżyć temperaturę ciała i ułatwić zasypianie. Wzrost temperatury skóry i potliwość mogą wywołać uczucie swędzenia.
Ponadto w nocy skóra staje się mniej skuteczną barierą, ułatwiając przenikanie czynników zewnętrznych, co z kolei prowadzi do nasilenia swędzenia.

Dobrym pomysłem jest otwarcie okna, aby umożliwić cyrkulację powietrza w sypialni, a także zredukować ogrzewanie do niezbędnego minimum.

²L. Misery i C. Taieb, “Epidémiologie du prurit en France », Ann. Dermatol. Veneorol., Vol.138, 2011

1. Drapanie uszkadza skórę i powoduje delikatny ból, który chwilowo rozprasza Twój mózg. Naukowcy³ wykazali, że po kilku sekundach ulgi drapanie wyzwala bardziej intensywne uczucie swędzenia.

2. Co więcej, działanie to uszkadza barierę skórną, otwierając „drzwi” dla bakterii i alergenów.

3. W odpowiedzi komórki skóry wysyłają alarm do mózgu.

4. To z kolei nasila stan zapalny skóry, która i tak jest już osłabiona. Rezultat? Jeszcze silniejsza potrzeba drapania się.

W skrajnych przypadkach drapanie staje się chronicznym, nieświadomym zachowaniem, które powoduje trwałe uszkodzenia skóry!

³Dr Zhou-Feng Chen, Center study of Itch & Sensory Disorders, Washington University in Saint-Louis

6. Jak złagodzić swędzenie skóry?

Jak możesz zmniejszyć lub nawet powstrzymać swędzenie na co dzień, bez drapania się?

Oto 3 proste wskazówki, które pomogą Ci zwiększyć komfort życia!

Nawilżaj skórę codziennie, najlepiej dwa razy

Nawilżaj skórę kojącym produktem nawilżającym, nawet jeśli nie odczuwasz swędzenia. Krem lub balsam przeciwświądowy wzmocni barierę skórną i ochroni Cię przed alergenami oraz czynnikami drażniącymi, które mogą wywoływać dalsze swędzenie.

Drap się… ostrożnie!

Jeśli swędzenie staje się zbyt silne, podrap się dłonią (zdecydowanie nie paznokciami). Utrzymuj krótkie paznokcie, aby zmniejszyć ryzyko infekcji. Zimno również łagodzi swędzenie, więc dlaczego nie zastosować żelowego okładu z lodu? Chociaż paczka mrożonego groszku zawinięta w ściereczkę jest równie skuteczna!

Odwróć swoją uwagę poprzez zajęcie rąk i/lub umysłu

Gdy zacznie Cię swędzieć, gotuj, idź pobiegać, medytuj, rysuj, majsterkuj, zrób coś dla siebie. Twoja ulubiona aktywność manualna pomoże Ci zapomnieć o swędzeniu, przynajmniej na chwilę.

sposób na swędzenie - znajdź sobie ciekawe zajęcie

7. Jak możesz dostosować swoje codzienne nawyki, aby złagodzić swędzenie?

Na co dzień i w dłuższej perspektywie, kontrolowanie i redukcja swędzenia zaczyna się od łagodzących produktów pielęgnacyjnych:

Delikatny olejek lub żel pod prysznic, który nie podrażnia skóry i chroni jej barierę ochronną.
Codzienne stosowanie emolientu nawilżającego, który odżywia skórę i wzmacnia barierę skórną (najlepiej stosować dwa razy dziennie). Spośród kosmetyków łagodzących swędzenie skóry wybierz konsystencję dostosowaną do Twoich preferencji i warunków klimatycznych, w których mieszkasz.
Jeśli swędzenie jest związane z określoną dolegliwością, lekarz może przepisać odpowiednie leczenie lub preparaty łagodzące przewlekły świąd.
Produkt SOS, np. spray przeciwświądowy zapewni natychmiastową ulgę i zmniejszy chęć drapania się.
Odświeżająca pielęgnacja dostosowana do ciepłych pór roku i wilgotnego lub tropikalnego klimatu pomoże natychmiast złagodzić swędzenie i wzmocni barierę ochronną skóry.

Odkryj naszą ofertę uzupełniającą: produkty do codziennego oczyszczania i pielęgnacji skóry suchej, bardzo suchej i z AZS: